Een bankgarantie die niet mag worden ingeroepen

In het zakelijk verkeer wordt vaak gebruik gemaakt van een bankgarantie. Als twee partijen een overeenkomst afsluiten met een aanzienlijk financieel belang, wordt vaak een bankgarantie verlangd. Zo is bijvoorbeeld de verkoper er zeker van dat hij wordt betaald als de koper de overeenkomst niet nakomt. De verkoper kan dan de bank verzoeken om tot betaling over te gaan onder de bankgarantie.

In de meeste gevallen gaat het dan om een abstracte bankgarantie. Bij een abstracte bankgarantie moet de bank betalen aan de begunstigde als aan de in de bankgarantie vermelde voorwaarden is voldaan, ook als degene die de bankgarantie heeft gesteld het hiermee niet eens is. Maar moet de bank nu altijd betalen als de begunstigde hierom verzoekt? Nee, zo blijkt uit een recente uitspraak van de Voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam.

De feiten

Een hightech bedrijf is met een aannemer overeengekomen om materiaal voor een zonnecentrale te maken en naar China te vervoeren. De overeenkomst tussen partijen kon tussentijds worden opgezegd. Vanwege het grote financiële belang hebben partijen over een weer bankgaranties gesteld. ING Bank heeft op verzoek van het hightech bedrijf een bankgarantie gesteld voor een bedrag van € 7 miljoen ten gunste van de aannemer. De bankgarantie werd gesteld tot zekerheid van terugbetaling van een gedeelte van de koopprijs dat door de aannemer vooruit was betaald.

Als later de overeenkomst door de aannemer wordt opgezegd, maakt het hightech bedrijf aanspraak op vergoeding van de door haar gemaakte kosten. De aannemer op zijn beurt verzoekt ING Bank tot uitbetaling van de bankgarantie over te gaan. Hij wil graag het door hem vooruitbetaalde gedeelte van de koopprijs terug. Het hightech bedrijf is het hiermee echter niet eens en wil dat het ING Bank wordt verboden om tot uitbetaling over te gaan.

De Voorzieningenrechter

Partijen zijn het erover eens dat de bankgarantie een abstracte bankgarantie betreft. De Voorzieningenrechter stelt voorop dat zo’n garantie strikt moet worden uitgelegd. Als aan de letter van de in de bankgarantie gestelde voorwaarden is voldaan, is de bank in beginsel gehouden om zonder nadere controle tot uitbetaling over te gaan.

In de bankgarantie is vermeld dat ING Bank tot betaling dient over te gaan wanneer sprake is van ‘failed to perform’  aan de zijde van het hightech bedrijf. De Voorzieningenrechter oordeelt dat hiervan echter geen sprake is. De overeenkomst was door de aannemer opgezegd. Evenwel was dit niet gebeurd omdat het hightech bedrijf tekort was geschoten in de nakoming van haar verplichtingen. De beëindiging van de overeenkomst lag buiten de risicosfeer van het hightech bedrijf. De aannemer was tot opzegging van de overeenkomst overgegaan, omdat het gebouw in China waar de zonnecentrale zou worden gerealiseerd niet gereed kwam. Van ‘failed to perform’ zoals geformuleerd in de bankgarantie was volgens de Voorzieningenrechter geen sprake. 

Geen ruime uitleg bankgarantie

Volgens de aannemer moet de bankgarantie ruim worden uitgelegd en kan hierop een beroep worden gedaan als het hightech bedrijf om wat voor reden dan ook niet aan haar verplichtingen kan voldoen. De Voorzieningenrechter oordeelt echter dat zo’n ruime uitleg in redelijkheid niet kan worden gevolgd. Dat de aannemer er niet op uit was de overeenkomst te beëindigen, maar dat dit is veroorzaakt door externe omstandigheden, maakt dit niet anders. De Voorzieningenrechter verbiedt ING Bank vervolgens om een uitbetaling te doen onder de bankgarantie.

Wilt u meer weten over bankgaranties? Of heeft u vragen over voorgaande? Neem dan contact op met mr. Erick Quaars, via 0318 – 50 90 87 of per e-mail via tfquaars@boersadvocaten.nl.