Heeft u ook een lening van uw ouders?

Het komt nogal eens voor dat ouders aan (één van) hun kind(eren) een geldlening verstrekken. Om meerdere redenen wordt daarbij vaak afgesproken dat die geldlening pas opeisbaar is op het moment van overlijden van de langstlevende van de twee ouders. Stel dat de ouders (of één van hen) hier later anders over denkt. Kunnen zij die lening dan eerder opeisen? 

Die vraag lag voor bij de kantonrechter en werd ontkennend beantwoord. Wat was er in deze zaak aan de hand? Een zoon die in meerdere delen geleend had, stelde dat de afspraak was gemaakt dat het eigenlijk om een voorschot op de erfenis ging. De vader leefde al lang niet meer en de moeder was inmiddels dementerende, waardoor zij geen consistente verklaring meer kon afleggen. De zoon liet een oom en zijn boekhouder (die ook boekhouder van de moeder was geweest) getuigen. De kantonrechter achtte het verweer van de zoon daardoor bewezen en wees de vordering van de moeder af.

De moeder (of haar vertegenwoordiger, dat wordt niet helemaal duidelijk) stelt hoger beroep in. Het hof stelt dat de lening eigenlijk niet opeisbaar is omdat er een einddatum is afgesproken, te weten de sterfdatum van de langstlevende. Maar, het hof stelt verder dat – net als bij alle overeenkomsten zonder specifieke einddatum – een dergelijke geldlening eigenlijk ook tussentijds opzegbaar moet zijn. Verder vindt het hof dat niet duidelijk is wat er nu precies is afgesproken. De zoon zegt dat hij de afspraak met zijn vader heeft gemaakt en bij de enige lening die op papier is gezet is nu juist niet opgeschreven dat die pas opeisbaar is bij overlijden van de langstlevende. Kortom, het hof vindt dat de moeder wél al recht heeft op terugbetaling en geeft de zoon daarvoor drie maanden de tijd. Wel brengt het hof daarop het erfdeel van vader in mindering.

Was dit een te verwachten uitspraak? Nee. Een overeenkomst voor bepaalde tijd is in beginsel niet tussentijds opzegbaar. Dat ligt slechts anders indien er sprake is van onvoorziene omstandigheden, of wanneer naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid de afspraak onaanvaardbaar is. Het lijkt erop dat er bijzondere omstandigheden waren die het hof tot deze uitspraak hebben bewogen. Zo had de zoon in totaal ruim € 300.000,- geleend, had hij al jaren – ondanks verzoeken van de moeder – geen rente meer betaald en woonde hij in een huis van de moeder waarvoor hij ook geen huur betaalde. De moeder (86 jaar oud) was dementerende en voor haar zorgkosten afhankelijk van die inkomsten.

Deze zaak laat zien dat het van groot belang is dat alle aspecten in een zaak op de juiste wijze worden belicht. Speelt er bij u een dergelijke situatie? Neem dan contact met ons op. Wij kunnen u vanuit een ruime ervaring op effectieve wijze adviseren. In ieder geval is ons advies om u al in een vroeg stadium te laten adviseren! Voor meer informatie kunt u contact opnemen via 0318 – 52 24 04 of stuur een e-mail naar jbrouwer@boersadvocaten.nl.