Betaling van je advocaat in het zicht van faillissement. Is dat toegestaan?

Wanneer in het zicht van faillissement betalingen hebben plaatsgevonden, kan de curator deze met een beroep op de faillissementspauliana terugdraaien. Dit kan zowel voor betalingen die onverplicht hebben plaatsgevonden als voor betalingen die verplicht hebben plaatsgevonden. De artikelen 42 en 47 Faillissementswet bieden de curator hiertoe de mogelijkheid.

Wat was het geval?

Een meneer en mevrouw waren vennoten in een vennootschap onder firma die in financiële problemen verkeerde. Om het tij te keren werd het plan opgevat om aan de schuldeisers een akkoord aan te bieden: betaling van een percentage op de vordering tegen finale kwijting. Voor het aanbieden van het akkoord en nog wat andere werkzaamheden werd een advocaat benaderd. Vervolgens wordt door meneer en mevrouw een bedrag van € 4.000,- op de gelden derdenrekening van de advocaat gestort. De advocaat verstuurt voor de door hem te verrichten werkzaamheden een voorschotdeclaratie van € 1.815,- die vanaf de gelden derdenrekening wordt voldaan.

Het akkoord komt echter niet tot stand. Kort daarop failleert de vennootschap onder firma en meneer en mevrouw worden toegelaten tot de wettelijke schuldsaneringsregeling. De curator die wordt aangesteld in het faillissement van de vennootschap onder firma ontdekt dat kort voor de uitspraak van het faillissement het hiervoor genoemde bedrag van € 4.000,- naar de gelden derdenrekening van de advocaat is overgemaakt. Hij vernietigt de betaling met een beroep op de faillissementspauliana en vordert € 4.000,- van de advocaat terug. De advocaat gaat over tot terugbetaling met uitzondering van het bedrag van € 1.815,- waarvoor hij de declaratie had verstuurd.

Terecht?

De curator neemt geen genoegen met de terugbetaling van het restantbedrag en start een procedure bij de kantonrechter. Naar zijn mening dient de advocaat ook het bedrag van € 1.815,- terug te betalen. De kantonrechter stelt hem echter deels in het ongelijk en volgt daarmee de uitspraken van andere rechters. Hieruit volgt dat werkzaamheden die zijn verricht om een faillissement te voorkomen, naar de maatstaven van de redelijkheid en billijkheid buiten toepassing van de faillissementspauliana moeten blijven. Is dat terecht? Ik denk het wel. Zoals de kantonrechter in zijn uitspraak aangeeft is het maatschappelijk onwenselijk als een partij wiens faillissement is aangevraagd niet in aanmerking komt voor rechtsbijstand, omdat de advocaat het risico loopt onbetaald te blijven. Dit kan ertoe leiden dat de advocaat geen werkzaamheden wil verrichten, zodat de toegang tot rechtsbijstand wordt geblokkeerd. Voor het gedeelte van de declaratie dat ziet op de andere werkzaamheden heeft de kantonrechter beslist dat de curator hiervoor wel terecht de vernietiging heeft ingeroepen.   

Vragen over het voorgaande? Neem contact op met mr. Erick Quaars, via 0318 – 50 90 87 of per e-mail via tfquaars@boersadvocaten.nl.